Derin Damar Trombozunun Önlenmesinde Kompresyon Tedavisi

Derin ven trombozu derin venlerdeki kanın pıhtılaşmasıdır. Kan damarlarındaki pıhtıya tromboz denir. Tromboz hem yüzeyel hem derin bacak venlerinde oluşmasına karşın, derin venlerde oluşan tromboz asıl tehlikeli olandır. Tehlikeli olmasının nedeni trombüsün tamamı ya da kopan bir kısmının, kan akımına karışarak akciğere giden arteri tıkaması ve kan akışına mani olmasıdır. Hareket eden tromboza embolus adı verilir. Derin ven trombozu varislerin flebitiyle karıştırılmamalıdır. Flebit ağrılı fakat zararsız oluşumlardır.

Üç faktör derin ven trombozundan sorumludur: Birincisi; ven duvarı hasarı, ikincisi; kanın pıhtılaşmaya olan eğiliminin artması ki buna yol açan durumlar arasında bazı kanser türleri ve oral kontraseptif kullanımı yer alır ve üçüncü olarak; ven içinde kan akımının yavaşlamasıdır. Bu durum uzamış yatak istirahatinde görülebilir çünkü baldır kasları kasılmayacak ve kanın kalbe doğru akımını sağlayamayacaktır. Örnek olarak, kalp krizi sonrasında günlerce hastanede yatan ve çok az bacak egzersizi yapabilen hastalar ya da uzun dönem boyunca oturmak zorunda olan ve kasları fonksiyon görmeyen parablejik hastalarda meydana gelir. Travma veya büyük ameliyatlarda pıhtılaşmaya eğilimi artırabilir. Uzun mesafeli araç veya uçak yolculukları yapmak durumunda olan ve hareketsiz kalan sağlıklı bireylerde dahi görülür.

Derin ven trombozu olan insanların yarısında tam olarak belirti görülmemektedir. Bu insanlarda akciğer embolisine bağlı göğüs hastalığı ilk belirti olabilir. Derin ven trombozu inflamasyon ve kan akımının obstruksiyonuna neden olduğunda baldır şişer ve ağrılı olabilir, dokunulduğunda hassas ve sıcak olabilir. Tutulan vene bağlı olarak bilek, ayak ve uylukta şişer.

Bazı trombüsler iyileşirken skar dokulara dönüştürülür ve bu durum venlerde bulunan kapakçıklara zarar verebilir. Sıvı birikmesi sonucu bilekte şişkinlik olabilir. Tutulan ven boyutuna bağlı olarak tıkanıklık ciddi derecede yukarı geldiyse ödem bacağa yayılabilir ve uyluktada meydana gelebilir. Ödemler gün içinde oturmaya ya da ayakta kalmaya bağlı olarak yerçekimi etkisiyle gün sonuna doğru daha da kötüleşir. Gece boyunca bacaklar yatay pozisyonda olduğu için venler kolaylıkla boşalır ve ödem azalır. Derin ven trombozu riski
tamamen ortadan kaldırılamamasına rağmen bazı yollarla azaltılabilir.

Bu yollardan bir tanesi anti-emboli çorap giymektir. Anti-emboli çorapları bacaklara devamlı basınç uygularak kan akışını hızlandırır ve pıhtılaşmayı azaltır. Anti-emboli çorapları bacağa, ayak bileğinde en yüksek, baldır ve bileğe doğru azalan bir dış basınç uygular. Böylece derin ven sisteminde kan akışkanlığını artırır.

Endikasyonları :

• İmmobil hastalarda derin toplardamar kan pıhtılaşmasına karşı korur.
• Dereceli baskı sağlayarak varisli damarı iyileştirir ve toplardamardaki kanın geri akışını engeller.
• Kronik toplardamar stazı gibi diğer toplardamar bozukluklarında kan akışını artırır.

Kontrendikasyonlar :

• Çorabın ağırlaştırabileceği bölgesel bacak durumları;

a) Selülit,
b) Deri iltihabı,
c) Gangren,
d) Fasit,
e) Yakın zamanda yapılmış deri grafiti,
f) Panikülit,

• Ciddi damar sertliği ya da diğer iskemik damar hastalığı,
• Bacaklarda ağır ödem ya da konjestif kalp hastalığı nedeniyle akciğer ödemi,
• Bacakta aşırı ölçüde biçim bozukluğu,